اپیدوت در واقع گروهی از مواد معدنی مرتبط به هم است اما در تجارت جواهرات این نام تنها به گونه سبز رنگ اپیدوت با کیفیت لعل اشاره دارد. نام اپیدوت برگرفته از کلمه یونانی به معنی افزوده است که به اشکال متعدد کریستالی آن اشاره دارد.
با وجود اینکه نوع جواهری این ماده معدنی بسیار کمیاب است اما نام این ماده معدنی بسیار بکار می رود. ایپدوت نوع پیچیده ی کلسیم آلمینیوم آهن سیلیکات است که در آن هر دو یون های کلسیم و آلمینیوم با سایر فلزات مانند منگنز، آهن فریک یا ایتریم و فلزات سریم جایگزین شده اند.
از آنجایی که اپیدوت محصول تغییرات است، در ترکیب و ساختار شیمیایی اش تنوع زیادی وجود دارد. بر اساس میزان دقیق آهن، منگنز و سایر مواد، سنگ ها ممکن است با نام های تجاری مختلف و گاهی در دسته مجزای خود مبادله شوند.
کلینوزویسیت نوع سفید تا صورتی رنگ اپیدوت با کمی آهن است که از نظر ترکیب شمیایی شبیه به زویسیت است. شهرت زویسیت به دلیل رنگ بنفش- آبی اش است که آنرا به اسم تانزانیت می شناسند.
پیمونتیت منگنز قرمزی است که مات است. تاوماویت نوع سبز تیره با ترکیب کرومیوم از گونه اپیدوت است که در بورما یافت می شود. اوناکیت نمونه تغییر یافته گرانیت با ویژگی های اپیدوت است که در جواهرات سبک کوژ تراشی استفاده می شود.
شناسایی ایپدوت
اپیدوت را بر اساس ترکیب شیمیایی و کلسیم آلمینیوم آهن سیلیکات می توان شناسایی کرد. سختی این سنگ بین 6 تا 7 بر روی مقیاس Mohs است و کمی نرم تر از کوارتز است، اما با این حال شکست پذیری زیادی دارد.
اپیدوت چندرنگ است و وقتی از زوایای مختلف به آن نگاه کنید رنگ های سبز، قهوه ای و زرد را می بینید. اپیدوت شاخص انکسار بالایی مانند لعل پیروپ دارد.
تشکیل کریستال اپیدوت به صورت چلیپایی انجام می شود و کریستال هایش معمولا منشوری هستند. به دلیل شکست نور بالایی که دارد به راحتی می توان آنرا شناسایی کرد.
البته احتمال اینکه به جای سنگ های جواهر سبزرنگ مشابه مانند ایدوکراز، پیروکسین سبز کروم و تورمالین دراویت شناخته شود نیز وجود دارد.