هماتیت (به انگلیسی: Hematite) که به معنی "خون قرمز" است، در متن‌های کهن فارسی به نام شادنه، شادنج، حجرالدم، حجر هندی، آهن چینی، حجرالطور و شابانگ آمده‌است، با فرمول شیمیایی (Fe2O3) از مجموعه کانی هاست و محلول در اسید کلریدریک تغلیظ شده - با آب و اسید کلریدریک تمیز می‌شود. و از نظر ترکیب شاملFe:69.94% O:۳۰٫۰۶٪ با انکلوزیون‌های Mn,Al,Ti است.
ویژگی‌های هماتیت
از نظر شکل بلور: فلسی - دانه‌ای - توده‌ای - نودولار - شعاعی بوده و دارای طیف رنگی قهوه‌ای،قرمز خاکستری،سیاه و شفافیت: نیمه شفاف - کدر مانند (اپاک) است. از نظر شکستگی به صورت صدفی و دارای جلا: فلزی - مات است. از نظر سیستم تبلور رمبوئدریک و هگزاگونال و در رده‌بندی اکسید است و منشأ تشکیل آن ماگمائی- هیدروترمال است.
کنارزایی هماتیت
همایند کانی‌شناسی (پارانژ) آن گوتیت - لیمونیت - پیروفانیت -ایلمنیت -مگنتیت - کرومیت- سیدریت- لیمونیت- مگنتیت- پیریت- کوارتز و غیردگرگونی - رسوبیاالیت - پسودومرف. و برش سنگ آن به صورت سنگ ظریف تحت عنوان حدید در زینت آلات مصرف می‌شود.
کاربرد هماتیت
از کاربرد آن میتوان به رنگ سازی و تولید ضد زنگ و استخراج کانی‌های دیگر اشاره نمود. از نظر ژیزمان شکننده و فلسی - پهن و کوتاه - رومبوئدری - ماکل فراوان است.
فراوانی هماتیت
هماتیت بیشتر در آلمان، اتریش، ایتالیا، سوئد، انگلستان، کانادا، استرالیا، لیبریا، برزیل، روسیه و جزیره هرمز در ایران یافت می‌شود. رنگ سرخ مریخ که آن را به سیاره سرخ یا بهرام مشهور نموده به دلیل وجود این کانی و بازتاب نور خورشید در شبکه بلوری‌اش است. این موضوع از طریق مدارگرد اودیسه به اثبات رسید.