توپاز تاریخچه ای دارد که به دو هزار سال پیش بازمی گردد.
استفاده از توپاز به دوران مصریان وقتی که مصریان باستان باور داشتند توپاز زرد نور طلایی اش را از خدای خوشید می گیرد، بازمی گردد.
بعضی ها اعتقاد دارند که توپاز یک واژه قرون وسطی است که ریشه اش به کلمه فرانسوی Topac و لاتین Topazus بازمی گردد که در واقع نام جزیره ای در دریای سرخ است که یونانیان باستان توپاز را از آنجا استخراج کردند.
نام این جزیره در یونانی به معنی جستجو کردن است.
شاید دلیلش هم این باشد که پیدا کردن این جزیره در میان مه کار سختی بوده است.
این جزیره را به نام جزیره زابارگاد یا اس تی جان می شناسند و گفته می شود که جواهرات استخراج شده توسط یونانیان باستان در واقع کریسولیت بوده اند.
کتب قدیمی مسیحی به توپاز اشاره کرده اند اما این سنگ جواهر ممکن است کریزولیت باشد تا توپاز.
واژه توپاز برگرفته از ریشه سانسکریت tapas به معنی آتش است.
توپاز چگالی کمتر و ساختار شیمیایی متفاوتی نسبت به بریل زرد دارد و بریل زرد معمولا شب نمایی ندارد در حالیکه توپاز کمی شب نمایی دارد و همین امر باعث تمایز این دو می شود.
بریل گرانبها را می توان به جای توپاز تلقی کرد اما شکاف پذیری آن مشخص نیست در حالیکه توپاز کاملا شکاف پذیر است.
سنگ های جواهر دیگری نیز ممکن است به جای توپاز شناخته شوند مانند توپاز مادیرا، توپاز غربی، توپاز پالمیرا، توپاز ریو، توپاز سافرانیت، توپاز اسکاتلندی، توپاز دودی و توپاز اسپانیایی.
با این حال در بیشتر موارد این سنگ ها کوارتز سیترین هستند به استثنای توپاز دودی که کوارتز دودی است.
توپاز هندی، توپاز کینگ و توپاز ستاره همگی در حقیقت یاقوت کبود هستند.
الماس میزان سختی اش بر روی مقیاس Mohs برابر با 10 است بنابراین با توپاز سفید فرق دارد.
توپاز نرم تر از یاقوت قرمز و یاقوت کبود است زیرا هر دو سختی شان 9 است. توپاز چندرنگی نیز دارد.